Płatek Monika

W 2008 r. została zatrudniona na stanowisku profesora nadzwyczajnego UW (obecnie tzw. prof. uczelniany). W latach 1997–2000 pełniła funkcję zastępczyni dyrektora Instytutu Prawa Karnego WPiA. Koledzy na WPiA opisują ją jako “skrajna lewica”. Jej działalność naukowa i społeczno-polityczna koncentruje się na takich dziedzinach jak prawo karne wykonawcze, prawa człowieka w tym prawa kobiet, penitencjarystyka, kryminologia, wiktymologia, penologia, psychologia społeczna, gender studies, mediacja, sprawiedliwość naprawcza i socjologia prawa. Wykłada na otwartych kilka lat temu na UW studiach nad płcią kulturową i społeczną (tzw. gender studies).

Prof. E. Łętowska pytana o Płatek przyznaje, że jest radykalna “…Można powiedzieć: bezkompromisowa(…)”. Prof. M. Środa opisuje Płatek mówiąc, że jest “…po prostu niezależna”. Prywatnie żona filozofa Krzysztofa Pawłowskiego. Mają dwie dorosłe córki.

Jest założycielką (1994 r.) i długoletnią prezeską Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Prawnej. Zasiadła także w radzie programowej pozarządowej fundacji Panoptykon (jej celem jest ochrona podstawowych wolności przed współczesnymi technikami kontroli społeczeństwa). Była pełnomocniczką rzecznika praw obywatelskich (Andrzeja Zolla) do spraw praw ofiar przestępstw (w latach 2002–2006), a także ekspertką ds. prawnych komisji sejmowych, Open Society Institute i Rady Europy. W 2017 r. została członkiem rady programowej Archiwum im. Wiktora Osiatyńskiego (obywatelskiego centrum dokumentacji i analiz poprzez wykorzystanie potencjału środowisk prawników-praktyków i prawników-naukowców w debacie obywatelskiej). Należy też do rady programowej stowarzyszenia Paragraf Państwo (orócz niej radę tworzą L. Balcerowicz, Marcin Matczak, oraz adwokaci i adwokatki z inicjatywy Wolne Sądy).

 

Polityczny życiorys, działalność publiczna (skąd się wzięła tu gdzie teraz jest):

W 2014 r. spekulowano, że obejmie stanowisko zastępcy nowego ministra sprawiedliwości Cezarego Grabarczyka w rządzie Ewy Kopacz (po odejściu wiceministra Michała Królikowskiego, kolegi Płatek z WPiA UW o ultra-konserwatywnych poglądach). Odchodzący Królikowski komentował te spekulacje jako żart mówiąc: “…Prof. Płatek nie zna się zupełnie na procesie legislacyjnym, jest dość pobieżnym naukowcem i okazuje ostentacyjne lekceważenie swoim interlokutorom, w tym także mnie…”. Ostatecznie nowy minister sprawiedliwości pod wpływem medialnej krytyki tego pomysłu zrezygnował z niego (zwłaszcza, że miał być blokowany na najwyższym szczeblu władz partii). W 2015 r. bez powodzenia kandydowała do Senatu z ramienia Zjednoczonej Lewicy z okręgu podwarszawskiego, gdzie miała być przeciwwagą dla wystawionego tam przez PO Romana Giertycha, i Konstantego Radziwiłła zgłoszonego przez PiS. W 2018 r. wiceminister Patryk Jaki (odpowiedzialny w ministerstwie za więziennictwo) deklarował chęć
zrobienia doktoratu pod opieką prof. Płatek (zajmującej się zawodowo m.in. prawem penitencjarnym). Według słów Płatek rozmówcy z ministerstwa sprawiedliwości zostali przez nią poinformowani o terminach jej dyżurów na uczelni. Płatek opisując te sytuację powiedziała “Minister Jaki? Nie, nigdy nie przyszedł. Pewnie sądził, że ja przyjdę. Odczytuję to jako butę i brak klasy”.

 

Poglądy i wynikające z nich działania na forum publicznym (na podstawie świeżych wywiadów/publicznych wypowiedzi, a najlepiej głosowań, bo one są zero-jedynkowe):

Na początku 2009 r. jako szefowa Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Prawnej podpisała (wraz z wieloma innymi organizacjami społecznymi) petycję przeciwko projektowi ustawy bioetycznej przygotowanemu przez Jarosława Gowina (PO), w którym regulowana była m.in. sprawa zapłodnienia in vitro. Autorzy petycji wskazywali, że projekt ustawy odzwierciedla tylko jeden, katolicki, punkt widzenia, naruszając tym samym konstytucyjną zasadę neutralności (…) światopoglądowej państwa: “Żadna religia nie może rościć sobie prawa do wpływania na władze publiczne…”.

Komentując podpisanie w 2014 r. “Deklaracji wiary” przez ponad 3 tysiące lekarzy deklarowała, że ktoś, kto deklaruje pierwszeństwo dla prawa bożego przed karnym, wprowadza anarchię. W 2015 r. otrzymała “za odważne promowanie praworządności i konstytucyjną troskę o mniejszości” nagrodę “Kryształowego Świecznika” ustanowioną przez wicemarszałka sejmu Wandę Nowicką i przyznawaną za wkład w budowę świeckiego państwa, to znaczy wspieranie wolności obywatelskich, praw mniejszości i różnorodności.

Komentując w 2015 r. decyzję prezydenta RP A. Dudy o ułaskawieniu Mariusza Kamińskiego i innych (pomimo braku wyroku w ich sprawie) mówiła “…nie miał takiego prawa, to niedopuszczalna ingerencja w uprawnienia sądów”.

W połowie 2017 r. podpisała obok Lecha Wałęsy, Bronisława Komorowskiego, Władysława Frasyniuka, Pawła Adamowicza i in. oświadczenie, w którym czytamy “W obliczu zagrożeń wynikających z serii antydemokratycznych i niekonstytucyjnych decyzji rządu Prawa i Sprawiedliwości stajemy w obronie podstawowych wolności należnych każdemu człowiekowi i obywatelowi RP. (…)  Sprzeciwiamy się wyprowadzeniu Polski z Unii Europejskiej (…) Sprzeciwiamy się fali agresji i nietolerancji zalewającej Polskę, podsycanej przez PiS”.

Gdy pod koniec 2017 r. kilkunastu europosłów PO (w tym Michał Boni, który potem zmienił zdanie) wstrzymało się od głosu nad przyjęciem rezolucji Parlamentu Europejskiego wzywającej kraje UE do większych starań o równouprawnienie kobiet i osób LGBT, Monika Płatek mówiła o głosujących, że “(…) zlekceważyli podstawowe wartości UE (…) Ta konkretna rezolucja, przy której europosłowie PO wstrzymali się od głosu, odnosi się wprost do (…) wartości wyrażonych w art. 2 traktatu o UE (…). To wartości wspólne wszystkim państwom członkowskim.”

Na początku 2018 r. podpisała jako jedna z wielu sygnatariuszy list otwarty w sprawie nowelizacji ustawy o IPN, która wywołała liczne kontrowersje międzynarodowe. Jesienią 2018 r. Monika Płatek złożyła do Prokuratury Okręgowej w Warszawie doniesienie na red. C. Gmyza (TVP) w sprawie znieważenia pierwszej prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Gersdorf (drugie zawiadomienie w tej samej sprawie złożył sędzia SN Józef Iwulski).

Pod koniec 2018 r. podpisała (jako jedna z sygnatariuszy) list do rektora KUL-u w sprawie P. Czarnka, wojewody lubelskiego oraz adiunkta Wydziału Prawa i Administracji KUL, który publicznie określił lubelski Marsz Równości jako promocję „dewiacji”, „wynaturzeń” i „zboczeń”. Inicjatorzy listu domagali się, aby rektor KUL wszczął wobec Czarnka postępowanie dyscyplinarne.

W ostatnich dniach została jednym z sygnatariuszy (obok prof. Karola Modzelewskiego, prof. Małgorzaty Fuszary czy prof. Łukasza Turskiego) listu poparcia dla postulatów nauczycieli mających wtedy ogłosić strajk.

 

Źródło:

“Protest w sprawie >>ustawy Gowina<<“, Gazeta Wyborcza, 5 sty 2009
M. Bunda, “Sumienie i kamienie”, Polityka, 4 cze 2014
A. Gumowska, “Profesor Monika Płatek: Wkurzona legalistka“, Newsweek, 03 kwie 2014
M. Jałoszewski, “Królikowski odchodzi”, Gazeta Wyborcza, 26 wrz 2014
P. Pytlakowski, “Dajcie mu człowieka”, Polityka, 25 lis 2015
A. Kublik, I. Szpala, “Bo pan prezes mi pozwolił”, Gazeta Wyborcza, 26 mar 2016
M. Wilgocki, “Chodzi o prawa kobiet”, Gazeta Wyborcza, 24 mar 2017
W. Frasyniuk, “My obywatelki, my obywatele”, Gazeta Wyborcza, 19 lip 2017
M. Kolanko, Konserwatywny krytyk PiS-u”, Rzeczpospolita, 2 wrz 2017
“Ustawodawca może się jeszcze cofnąć”, Gazeta Wyborcza, 1 lut 2018
M. Rigamonti, Władza robi z ludzi prymitywów”, Dziennik Gazeta Prawna, 27 lip 2018
E. Ivanova, Sprawa Gmyza odebrana, prokurator na zesłaniu”, Gazeta Wyborcza, 5 wrz 2018
P. Krysiak, Urzędowy język nienawiści, Gazeta Wyborcza, 30 paź 2018

ukryj